Bệnh Newcastle ở gà là gì? Triệu chứng và cách điều trị

Bệnh Newcastle ở gà còn được biết đến với những tên gọi như bệnh gà rù hay bệnh tân thành, là một dạng bệnh truyền nhiễm do virus gây ra. Bệnh này có khả năng lây lan cực kỳ nhanh và nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, có thể dẫn đến tỉ lệ tử vong lên đến 100%, gây ra tổn thất nặng nề cho các trại chăn nuôi.

Bệnh Newcastle ở gà là gì?

Bệnh Newcastle ở gà

Bệnh Newcastle hay còn được gọi là bệnh gà rù, được gây ra bởi virus Newcastle, một loại virus RNA thuộc họ Paramyxovirus. Virus này có khả năng tấn công nhiều loại gia cầm khác nhau bao gồm vịt, ngan, ngỗng, và nhiều giống gà như gà nhà, gà công nghiệp, gà chọi, gà đá.

Biểu hiện của bệnh Newcastle ở gà

Bệnh Newcastle ở gà, sau thời gian ủ bệnh từ 3 đến 5 ngày, đôi khi ngắn chỉ 2 ngày hoặc kéo dài hơn một tuần, phát triển qua ba thể chính là thể quá cấp tính, cấp tính và mạn tính.

Thể quá cấp tính

Biểu hiện đầu tiên ở ổ dịch với tình trạng gà bị ủ rũ, lông xù.
Bệnh tiến triển rất nhanh, gà có thể chết chỉ sau vài giờ nhiễm bệnh.
Xuất hiện ho, thở gấp, phân lẫn máu và đầu nghẹo.
Sưng phù đầu, mào xanh tái.
Rối loạn thần kinh như đi đứng không vững, mổ không trúng thức ăn.
Giảm đẻ, trứng có vỏ mềm, bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến đường tiêu hóa với các triệu chứng như xuất huyết ở thực quản, dạ dày, ruột.
Não có xuất huyết và gà sốt cao từ 42,5 đến 43 độ C.

Thể cấp tính

Dịch bệnh bùng phát đột ngột và lây lan nhanh chóng.
Tỷ lệ đẻ giảm, giảm ăn, chất lượng trứng suy giảm.
Có các triệu chứng thần kinh như nghẹo đầu, đi lòng vòng, co giật.
Tiêu chảy phân xanh, ho, tỷ lệ chết có thể lên tới 100%.

Thể mạn tính

Thường xuất hiện ở cuối ổ dịch, với các triệu chứng thần kinh kéo dài.
Bệnh tiến triển trong khoảng vài ngày cho đến vài tuần.
Gà có những hành vi bất thường do tổn thương tiểu não, như mổ không trúng thức ăn và chết do đói.
Tỷ lệ đẻ của gà đẻ giảm rõ rệt.

Có thể bạn quan tâm: Cách chữa gà bị khò khè theo dân gian

Bệnh tích Newcastle ở gà

Các bệnh tích của bệnh Newcastle ở gà bao gồm những tổn thương đặc trưng sau:

Viêm thanh quản và khí quản: Thanh quản và khí quản bị tích tụ dịch viêm, gây viêm nhiễm và sưng tấy.
Xung huyết và xuất huyết khí quản: Khí quản có hiện tượng xung huyết, kèm theo xuất huyết, làm cho khí quản bị tổn thương nghiêm trọng.
Viêm phổi: Có khả năng gây viêm ở phổi, dẫn đến khó khăn trong quá trình hô hấp của gà.
Viêm túi khí: Túi khí của gà bị viêm, dày đục và chứa dịch viêm cũng như casein, ảnh hưởng đến khả năng thở và trao đổi khí.
Tổn thương ở gà đẻ: Nang trứng của gà đẻ có thể bị xuất huyết, mềm nhão, thoái hóa, và trong một số trường hợp, trứng có thể rớt vào xoang bụng, gây ra vấn đề nghiêm trọng cho khả năng sinh sản của gà.
Xuất huyết dạ dày cơ: Dạ dày cơ của gà có thể bị xuất huyết, ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa.
Xuất huyết dạ dày tuyến: Đỉnh của các tuyến trong dạ dày tuyến bị xuất huyết.
Xuất huyết và hoại tử thành ruột: Thành ruột gà xuất hiện các mảng xuất huyết đỏ đậm, kết hợp với hoại tử ở các mảng lympho, đặc biệt là ở ngã ba van hồi manh tràng, gây ra các tổn thương nặng nề.

Cách chữa bệnh Newcastle ở gà nhanh khỏi

Tiêm vaccine Newcastle

Việc điều trị bệnh Newcastle ở gà từng gặp nhiều khó khăn do thiếu thuốc đặc trị, và trước đây chủ yếu dựa vào việc tiêm vaccine cho đàn gà đang bị nhiễm bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này không thực sự hiệu quả với tỷ lệ chết lên tới 50 – 70%.

Những con gà sống sót thường gặp di chứng thần kinh, dẫn đến khó khăn trong việc ăn uống và cuối cùng chết đói hoặc phát triển chậm do tiêu thụ nhiều thức ăn và thuốc bổ mà không hiệu quả.

Ngày nay, đã có những bước tiến trong điều trị với sự xuất hiện của thuốc đặc trị, giảm tỷ lệ tử vong xuống còn 5 – 20% tùy thuộc vào thời điểm phát hiện và can thiệp bệnh. Khi phát hiện dấu hiệu của bệnh Newcastle trong đàn gà, việc sử dụng kháng thể Newcastle ngay lập tức có thể ngăn chặn tỷ lệ chết trong 24 – 48 giờ sau khi điều trị.

Do đó, việc chẩn đoán nhanh và chính xác tình trạng sức khỏe của gà rất quan trọng để giảm thiểu tỷ lệ tử vong và thiệt hại kinh tế cho trang trại. Các chủ trang trại nên áp dụng một chương trình phòng ngừa nghiêm ngặt bao gồm tiêm phòng định kỳ và xét nghiệm chẩn đoán bệnh để có thể can thiệp kịp thời, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và giảm thiểu tổn thất do bệnh gây ra.

Phòng bệnh Newcastle ở gà như thế nào?

Để hạn chế tốc độ lây lan của bệnh Newcastle, người chăn nuôi cần áp dụng các biện pháp phòng bệnh nghiêm ngặt, bao gồm việc duy trì vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, tiêm vaccine và cung cấp các loại thuốc bổ để tăng cường sức đề kháng cho đàn gà.

Giữ gìn vệ sinh tại trang trại

Thực hiện vệ sinh chuồng trại định kỳ bằng cách sử dụng vôi bột hoặc các loại hóa chất khử trùng khác để diệt khuẩn.
Rửa sạch máng ăn, máng uống dành cho gà một cách thường xuyên.
Kiểm soát nghiêm ngặt việc ra vào của trang trại, hạn chế tiếp xúc giữa gà và các nguồn bệnh.
Cách ly gà mới về trong 10 ngày để kiểm tra sức khỏe trước khi nhập chung.
Áp dụng các biện pháp để giảm độ ẩm trong chuồng, giảm bớt khí độc từ phân gà bằng cách sử dụng men vi sinh.

Phòng bệnh bằng vaccine Newcastle

Tiêm phòng đầy đủ cho gà bằng các loại vaccine phù hợp để đảm bảo sức khỏe cho đàn gà.
Tiêm phòng sớm cho gà từ khi mới 5-10 ngày tuổi, tùy theo loại vaccine, để bù đắp cho lượng kháng thể mẹ giảm. Sau đó nhắc lại tiêm phòng sau 10-14 ngày để tăng hiệu quả.
Vaccine vô hoạt ít được ưa chuộng do hiệu quả miễn dịch không cao.
Vaccine nhược độc hiện nay được ưa chuộng hơn tại Việt Nam, với cách dùng đơn giản như uống, nhỏ mắt hoặc nhỏ mũi, mang lại hiệu quả bảo vệ cao.

Bổ sung thuốc bổ cho gà

Để giảm thiệt hại do stress môi trường và giúp gà phát triển nhanh, cần bổ sung các loại vitamin và thuốc bổ như Vitamin C, A, D, E, K, Lesthionin cho thận, điện giải Bcomplex và các loại thuốc bổ khác.

Kết luận

Bệnh Newcastle ở gà là một căn bệnh khá phổ biến gây ảnh hưởng lớn đối với ngành chăn nuôi gia cầm. Việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả như tiêm phòng, vệ sinh chuồng trại, cách ly gà bệnh,… là rất quan trọng để bảo vệ đàn gà khỏi căn bệnh này.